Aglianico del Vulture

Aglianico del Vulture is een DOCG-aanduiding voor een tanninerijke, volle rode wijn uit de regio Basilicata in Zuid-Italië. Zoals de naam al aangeeft, is het gemaakt van Aglianico-druiven die rond Monte Vulture zijn aangeplant. De laatste is een uitgedoofde vulkaan die de skyline en het landschap van het noorden van Basilicata domineert. Het is een van de grootste Zuid-Italiaanse wijnen en men noemt hem  ook wel de ‘Barolo van het Zuiden’, een bijnaam die hij deelt met Taurasi in Campania.

De naam Aglianico del Vulture werd in mei 1971 gecreëerd als een officiële DOC-titel. Dit maakt het een vroege vermelding in de geschiedenis van het Italiaanse wijnclassificatiesysteem. 32 jaar lang bleef het de enige DOC-wijn van Basilicata, totdat Terre dell’Alta Val d’Agri er in 2003 bij kwam. In augustus 2010 promoveerde men de superieure variant van de wijn  tot de volledige DOCG-status, als Aglianico del Vulture Superiore.

Om voor deze DOC-titel in aanmerking te komen, moeten wijnen uitsluitend van Aglianico zijn gemaakt. De dikke schil en de van nature hoge zuurgraad van deze variëteit maken het ideaal voor het hete mediterrane klimaat in de regio. Aglianico wijndruiven rijpen zeer laat in het seizoen. Ze hebben een lange, warme, droge zomer nodig om volledige fenolische complexiteit te ontwikkelen en hun vruchtbare tannines te laten rijpen.

In koelere jaren duurt de oogst van Aglianico del Vulture tot de eerste week van november. Dit is meer dan twee maanden nadat de eerste Primitivo is verzameld in het naburige Puglia. Dit verlengde groeiseizoen (in combinatie met de bijzondere balans van zuren, suikers en tannines van de druivensoort) maakt de wijnen vol van body, diep van kleur en rijk van smaak.

Vulkanisch

Monte Vulture, met zijn rijke, donkere, goed doorlatende vulkanische bodems, is een van de weinige plaatsen in Zuid-Italië die zulke rijke, geconcentreerde wijnen uit Aglianico kan produceren. Taurasi is de voor de hand liggende andere, en misschien Taburno. De grotere hoogte geeft hier een iets koeler klimaat dan de lager gelegen gebieden eronder, waardoor het suikergehalte van de druiven niet te snel stijgt. En hoewel het gebied koeler is, is het niet minder zonnig; de wijngaarden genieten van meer zonuren dan bijna alle ter wereld.

De beste locaties zijn dus welbeschouwd als die tussen 300 en 500 meter (1000 ft – 1650 ft), op hellingen op het zuidoosten die genieten van de volle ochtendzon. Degenen die op het zuiden of zuidwesten gericht zijn, worden ‘s middags blootgesteld aan extreme hitte.

Hoogte is als zo’n belangrijke factor beschouwd in de Aglianico del Vulture-wijnstijl dat de DOC-wetten een wijngaardhoogtebereik tussen 200 m en 700 m voorschrijven. Sites boven of onder deze limieten komen in aanmerking voor minder prestigieuze benamingen.

De typische Aglianico del Vulture-wijn is rijk en krachtig. Het vereist meestal een paar jaar kelderen voordat het zijn meest aantrekkelijke eigenschappen onthult. De best gestructureerde, meest uitgebalanceerde voorbeelden verbeteren gedurende meer dan een decennium in de fles.

Als ze jong zijn, staan ​​​​de wijnen bekend om hun hoge tannines en zuurgraad en concentratie van donker fruit. Naarmate ze rijpen, nemen ze nuances aan van aarde, teer, kruiden, zwarte kers en donkere chocolade. Na verloop van tijd verschijnen ze als complexe en verfijnde roodtinten die balans en diepte tonen.

Basis Aglianico del Vulture-wijnen moeten minimaal een jaar rijpen voordat ze commercieel worden vrijgegeven. Riserva-wijnen hebben een extra 12 maanden nodig. Een toenemend aantal brengt een deel van deze tijd door in eikenhouten vaten voor extra complexiteit.

Ook Spumante !

Ver van de gespierde rode tafelwijnen van het gebied is de rode Aglianico del Vulture Spumante. Dit wordt meestal gemaakt van druiven die iets eerder in het seizoen zijn geoogst. Hierdoor blijft de frisheid en zuurgraad in het fruit behouden die nodig is voor succesvolle mousserende wijnen. Het is gemaakt in zowel droge als zoete stijlen.

Volgens de appellatiewetten moeten de spumante-wijnen worden geproduceerd door secundaire gisting en ten minste een jaar gerijpt voordat ze op de markt zijn gebracht. De serveertemperaturen variëren ook met de leeftijd van de wijn. De meer jeugdige exemplaren zijn goed gekoeld het best geserveerd, terwijl de meer ontwikkelde wijnen goed tot hun recht komen op kamertemperatuur.

Aglianico is de favoriete druivensoort van Basilicata geworden en is duidelijk de meest succesvolle wijnexport van de regio. In 2008 heeft de lokale overheid hier de gemiddelde rentabiliteit van de landbouwgrond in de regio onderzocht. Wijngaarden bleken bijna twee keer zo winstgevend te zijn als olijfgaarden, een van de belangrijkste gewassen in Zuid-Italië. De sites diSpumantee waren aangeplant met de vlaggenschipdruif waren meestal het meest succesvol.